Vlaanderen voert kilometerheffing voor vrachtwagens in

De Vlaamse Regering heeft een regeling uitgewerkt voor de slimme kilometerheffing voor vrachtwagens. Op basis van het principe ‘de verbruiker betaalt’ zullen voortaan ook buitenlandse vrachtwagens een steentje moeten bijdragen. “Heel de wereld rijdt over Vlaamse wegen, maar vandaag betalen alleen de Vlamingen. Dat verandert nu”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts. In overleg met de sector werd het aanvankelijke voorstel ingrijpend bijgestuurd op vlak van tarieven, wegennet en flankerende maatregelen. De opbrengst gaat onder andere naar een verlaging en afschaffing van verkeersbelastingen, een verlaging van de loonkosten en extra wegeninvesteringen. De investeringen in onze wegen stijgen met ongeveer 100 miljoen euro, of zo een 30 procent.

Vanaf volgend jaar betalen binnen- en buitenlandse vrachtwagens zwaarder dan 3,5 ton op onze hoofdwegen een heffing per gereden kilometer. “Vrachtwagens die de wegen minder belasten, zullen minder moeten betalen. Vrachtwagens die onze wegen meer belasten, zullen meer moeten betalen”, vat Weyts samen. De Vlaamse Regering heeft nu alle details uitgewerkt. Daar ging uitvoerig overleg aan vooraf: minister Weyts onderhandelde uitgebreid met 11 sectororganisaties over tarieven, het betolde wegennet en flankerende maatregelen.

Tarieven
Vrachtwagens zullen vanaf 1 april 2016 belast worden op basis van tonnage, emissieklasse en wegtype. Ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel werden de tarieven aanzienlijk verlaagd, vooral voor kleinere vrachtwagens (tussen 3,5 en 12 ton). Daarmee zitten de tarieven onder het niveau van de Duitse kilometerheffing. Omdat ook emissieklasse een factor is, krijgt de vergroening van het vrachtwagenpark een stevige impuls. “Wie investeert in groene en zuinige vrachtwagens, wordt daarvoor beloond”, zegt Weyts.

De meest groene vrachtwagens, met Euronorm 5 en 6, genieten het meest voordelige tarief. De slimme kilometerheffing zorgt er bovendien voor dat vrachtwagens in de toekomst minder leeg rond zullen rijden.

Betold wegennet
De slimme kilometerheffing geldt niet op alle Vlaamse wegen. Het betolde wegennet werd door de Vlaamse Regering sterk beperkt tot het eurovignetgebied. Het gaat vooral over autosnelwegen en enkele belangrijke hoofdassen.

Om de concurrentiepositie van de Vlaamse havens te vrijwaren, werd het volledige havengebied van de vier Vlaamse zeehavens vrijgesteld van de kilometerheffing. Een groot deel van de N49-verbinding, die de kusthavens verbindt met de Antwerpse en de Gentse haven, wordt eveneens vrijgesteld. Ook de Liefkenshoektunnel en de aanvoerwegen ernaartoe worden vrijgesteld van de kilometerheffing. “De bestaande tol blijft, maar door deze vrijstelling wordt de Liefkenshoektunnel een aantrekkelijker alternatief”, schetst Weyts, die de Antwerpse Ring maximaal wil ontlasten.

Flankerende maatregelen
Vrachtwagens die veel kilometers afleggen, zullen meer moeten betalen. Transporteurs kunnen de kilometerheffing echter volledig aftrekken van de vennootschapsbelasting en zelfs van de personenbelasting. De verkeersbelasting wordt bovendien verlaagd tot het Europese minimum én het eurovignet wordt afgeschaft. Voor de kleinere vrachtwagens (tot 12 ton) wordt de verkeersbelasting zelfs volledig afgeschaft.

Alleen al voor de binnenlandse sector betekent dit een pakket van 64 miljoen euro. Daarbovenop gaat nog eens 40 miljoen euro naar een vermindering van de directe en indirecte loonlast van de transportsector. Ook komt er meer administratieve en technische vereenvoudiging (afschaffing dubbele controles, verruiming bijscholingsmogelijkheden …).

Investeringen in weginfrastructuur
De opbrengsten worden ook extra geïnvesteerd in de Vlaamse weginfrastructuur. Met het geld van de kilometerheffing kan de Vlaamse Regering ongeveer 100 miljoen euro extra investeren in ons kernwegennet, bovenop het huidige investeringsbudget van 350 miljoen euro. De opbrengsten van de kilometerheffing zullen worden geïnvesteerd in de Brusselse Ring, de ontsluiting van de Waaslandhaven, de Limburgse Noord-Zuidverbinding, de A12, … . Ook de boetes op inbreuken tegen de kilometerheffing worden geïnvesteerd in het wegennet.

“Ook landen als Frankrijk en Duitsland laten de verbruiker betalen voor het gebruik van de weg”, stelt Weyts vast. “Waarom dan ook niet Vlaanderen, het transitland bij uitstek? Tegelijk stimuleren we de vergroening van het vrachtwagenpark, zorgen we voor een fikse verlaging van de verkeersbelastingen én de loonlasten en investeren we extra in ons wegennet.”