Villa Cavrois in Croix, een architecturale parel

Het Centre des monuments nationaux heeft de deuren van de villa Cavrois in Croix (noord-Frankrijk) vanaf 13 juni 2015 weer geopend. De Villa Cavrois, een echte parel van de modernistische architectuur, werd ontworpen door Robert Mallet-Stevens en voltooid in 1932. Het geluk was echter van korte duur. Door de strategische ligging (op een heuvel met een tuin van 50 hectare) en de grootte (bijna 2.000 vierkante meter woonoppervlak) werd het in 1940 door de Duitsers in beslag genomen, die er met zijn tweehonderd neerstreken. De familie Cavrois keert terug naar de villa in 1947. Bij zijn terugkeer in 1947 doet Paul Cavrois een beroep op de architect Pierre Barbe voor het bouwen van twee appartementen voor zijn oudste zonen.

Paul Cavrois, die afstamt van de industriële bourgeoisie van Roubaix, bezit twee textielspinnerijen en een textielververij. In 1919 huwt hij met Lucie Vanoutryve, weduwe van zijn broer Jean, die gesneuveld was in de oorlog in 1915. Uit hun huwelijk worden vier kinderen geboren die opgroeien in een gezin dat reeds drie kinderen telde uit het eerste huwelijk van Lucie met Jean Cavrois. De villa verleende dus lang onderdak aan een gezin met zeven kinderen en uiteraard ook heel wat huispersoneel.

Paul Cavrois overlijdt in 1965 en zijn echtgenote Lucie in 1985. Het meubilair wordt snel verkocht in 1986 en het huis wordt overgenomen door een vastgoedbedrijf, dat het park wil verkavelen en de villa wil slopen. Er volgt een lange periode van verwaarlozing en vandalisme tot 2001. Er zitten op een bepaald moment zelf krakers in het pand. Een actiegroep met beroemde architecten als Renzo Piano en Sir Norman Foster in het bestuur, zorgde ervoor dat de villa op de monumentenlijst kwam en dus niet kon worden gesloopt.

Ten slotte wordt de villa in 2001 gekocht door de Franse staat, die haar onmiddellijk beschermt en vervolgens restaureert. De daaropvolgende jaren staat er veel op het programma voor dit belangrijke 20ste-eeuwse monument: restauratie van het park en de vertrekken, opwaardering en presentatie aan het publiek. De restauratiekosten zijn dan ook niet gering namelijk 23 miljoen Euro. Dat heeft ook te maken met het vele opzoekingswerk dat er diende te gebeuren gezien de architect Robert Mallet-Stevens al zijn bouwplannen na zijn dood in 1945 had laten vernietigen. De restaurateurs konden zich enkel baseren op 90 gedetailleerde zwart-witfoto’s uit 1932-1933.

De villa, die bekleed is met gele parementstenen, die vastgezet werden op het betonnen skelet en de dubbele muren van rode baksteen, is een totaalkunstwerk en vormt één homogeen geheel zowel architecturaal, decoratief als wat de keuze van de meubelen betreft. De villa heeft een lengte van zestig meter, telt 1840 vierkante meter woonruimte, 840 vierkante meter terrassen, een zwembad van 27 meter en een ‘miroir d’eau’ van 70 meter. Die lange pool in de tuin, recht voor het huis, was er uitsluitend om het zonlicht nog eens extra te spiegelen. Het verhaal wil dat vader Cavrois met de architect Mallet-Stevens naar Hilversum reed om er ‘ s nachts een steen los te wrikken uit het Raadshuis van Hilvsersum van Willem Dudok. Wie de villa goed bekijkt ziet herkent meteen de Dudok-stijl.

Een bezoekersapp voor tablets maakt een interactieve rondleiding mogelijk, met een reconstructie in ‘augmented reality’ van de gemeubileerde villa zoals ze er in 1932 uitzag. Een ‘artistieke infiltratie’ van kunstenaar Jean Sylvain Bieth maakt het bezoek compleet: enkele gebeurtenissen uit het leven van de familie Cavrois of uit de geschiedenis van de villa worden eruit gelicht.

Wij kregen een rondleiding van ‘Terence Carbin’ die het gebouw beheert en die ons zowel de ‘grand histoires ‘als ook de’ petites histoires’ van de villa vertelde. Villa Cavrois is werkelijk een internationale referentie en staats sinds kort sinds kort op de lijst van het wereldwijde Iconic Houses Network, een in 2011 opgestart programma ter bescherming van emblematische huizen van de 20ste eeuw.

Laat u overdonderden door de pracht architecturale pracht maar let ook op de details. Vele van de destijds moderne technieken werden in deze villa zeer gesofistikeerd toegepast door de beste specialisten van die tijd. Zo is er in iedere ruimte centrale radio, indirecte verlichting en gesynchroniseerde klokken eveneens ingebouwd in de muur , er zijn liften zowel voor goederen als personen, overal telefoon, speciale ventilatie en in de keuken en zelfs keukenkranen met drie kraantjes voor heet, lauw en koud water.

Alles is erop gericht de tuinen in het vizier te houden, via grote glaspartijen. Ga zeker ook eens in die prachtige tuin wandelen. Er zijn twee zwembaden een klassiek zwembad en een zwemvijver. Het was de tijd waarin frisse lucht absoluut verplicht waren, dus schetste Mallet-Stevens enorme raampartijen gericht op het zuiden, met overal terrassen en een 27 meter lang zwembad, want zwemmen was bedoeld om lijf en leden gezond te houden. Je kon alleen baantjes trekken…eindeloos door. ‘Naar het schijnt was vader Cavrois niet van de makkelijkste,’ vertrouwt Terence Carbin ons nog toe.

Villa Cavrois
60 avenue John-Fitzgerald-Kennedy
59170 Croix

http://www.lille3000.eu
http://www.renaissance-lille.com
http://www.opstapinnoord-frankrijk.com

Auteur : Caroline Neels