...

Ruil je oude gsm voor een frisgroene boom

belbosRuil je oude gsm voor een frisgroene boom op de Internationale Dag voor de Recyclage van Mobiele Telefoons. En vooral nog tot eind februari.

Slechts 1% van alle gsm’s wereldwijd wordt correct gerecycleerd. Nochtans zitten in die oude toestellen heel wat kostbare materialen die perfect te hergebruiken zijn (zilver, coltan, goud…).

Vandaag is het Internationale Dag voor de Recyclage van Mobiele Telefoons. Een hele mond vol, maar wel een nuttig initiatief om het belang van correcte recyclage in de kijker te zetten.

Curieus wil niet alleen vandaag mensen bewust maken van het belang van correcte recyclage.

Uit 1 ton gsm’s kan je 340 gram goud halen, uit 1 ton gouderts slechts 5 gram puur goud. Urban mining is noodzakelijk. En dus moeten we alles op alles zetten om zo veel mogelijk gsm’s in het correcte afvalcircuit te brengen. Nog tot eind februari gaan we op pad om oude gsm’s op te halen (naar schatting nog tien miljoen te gaan in België). Voor elke ingezamelde gsm, plant Curieus een boom.

Kijk op www.belbos.be voor een inzamelactie in jouw buurt.

Het was een zin uit een krantenartikel (januari 2012, DS) die ons oprecht frappeerde: “Een ton gsm’s brengt 300 gram goud op, een ton ruwe gouderts slechts 3 gram. Ondertussen wordt wereldwijd maar 1 procent van alle gsm’s gerecycleerd. Ruw geschat betekent dit dat er zowat 10 miljoen niet gebruikte gsm’s in Vlaamse huiskamers ligt.”

Tijd om tot actie over te gaan. En dus zetten we voor het tweede jaar op rij onze schouders onder het BelBos. Onze Curieusvrijwilligers, in alle uithoeken van het land, gaan de komende maanden opnieuw op pad.

En de opbrengst? Die investeren we uiteraard in een bos. Eén gsm voor één boom. Vorig jaar haalden we met onze actie 9386 oude gsm’s op, waarmee we 10 000 bomen konden planten (dat zijn 10 voetbalvelden). Zeven frisgroene BelBossen zagen in het najaar van 2013 het levenslicht (Oostende, Kortrijk, Ieper, Wachtebeke, Herent, Kasterlee, Dilsen-Stokkem).

Waarom is het zo belangrijk om oude gsm’s in te zamelen?
Allereerst is het elektronisch afval, en dat mag je letterlijk nemen. Een gsm bevat talloze gevaarlijke afvalstoffen. Het cadmium uit de batterij kan tot 600.000 liter water vergiftigen. Kwik uit het scherm tast de hersenen en het zenuwstelsel aan. Lood uit de solderingen tast het immuunsysteem aan. En dat is niet alles. Vlamvertragers zijn kankerverwekkend, beryllium veroorzaakt longproblemen en PVC geeft bij verbranding dioxines vrij.
Ten tweede is klassieke mijnbouw oneindig veel schadelijker voor mens en milieu dan urban mining (herwinnen van grondstoffen uit bestaande producten). De beschikbaarheid van onze grondstoffen is eindig, en bovendien gaat klassieke ontginning vaak gepaard het verwoesten van ecosystemen (door erosie en gebruik van chemicaliën). Uit 1 ton gsm’s kan je 340 gram goud halen, uit 1 ton gouderts slechts 5 gram puur goud. Bovendien krijg je er zomaar 15 ton giftig afval en 50 ton CO2 als toetje bij. En heb je 30.000 liter water nodig voor de klassieke ontginning.
En ten derde zijn de metalen uit onze gsm’s niet zelden conflictgrondstoffen. Metalen waarover smerige oorlogen gevoerd worden dus. De handel in coltan is het bekendste voorbeeld (als spil in de rebellenoorlog in Kivu, waarbij al 5 miljoen slachtoffers vielen). Bovendien ontginnen kinderen het radioactieve mineraal in de open-coltan mijnen in Kivu, met blote handen.

Cijfers die frapperen
Wereldwijd zijn naar schatting 6 miljard gsm’s op de markt. Amper 1% daarvan wordt correct gerecycleerd. In België worden 4 miljoen gsm’s per jaar gefabriceerd. Gemiddelde levensduur: 18 maanden. Dat wil zeggen dat consumenten na anderhalf jaar hun mobieltje al beu zijn en het nieuwste snufje willen scoren. Tegelijk vindt in ons land minder dan 5% van die toestellen hun weg naar correcte recyclage. Belgen scoren algemeen goed op vlak van recycleren, maar gsm’s staan – in tegenstelling tot pakweg een afgedankt wasmachine – gewoon niet in de weg. En dus blijven ze liggen onderaan de kast. Een Belgisch huisgezin heeft gemiddeld 3 niet-gebruikte mobieltjes in huis.

Eén gsm = één boom
Wat onze actie uniek maakt is – naast het feit dat BelBos the original de eerste gsm-inzamelactie in zijn soort was – het feit dat Curieus de opbrengst van dit elektronisch afval teruggeeft aan de burgers, in de vorm van een bos (1 gsm = 1 boom). Per ingezamelde gsm planten we één boom. Zeven unieke BelBossen van Curieus (Wachtebeke-Lochristi, Dilsen-Stokkem, Kasterlee, Herent, Oostende, Kortrijk en Ieper) sieren al sinds 2013 het weinig groene Vlaamse landschap. Samen goed voor 10 000 bomen, oftewel 10 voetbalvelden. Ook voor deze tweede editie mikken we op minstens één BelBos per provincie. Daarvoor gaan we opnieuw in zee met de Provincies en/of Bos+. Hoe meer mensen we kunnen mobiliseren, hoe breder we de boodschap kunnen verspreiden (op een andere manier met ons afval omgaan), hoe meer gsm’s in het correcte afvalcircuit terecht komen. En hoe groter de bossen die we planten.

We pakken met het BelBos dus twee maatschappelijke pijnpunten aan: de afvalberg reduceren (+ bewustzijn over onze wegwerp-hype-maatschappij en consumptiepatroon) en de schrale bebossing van het Vlaamse landschap. Het opzet past perfect in onze missie en onze doelstelling als progressieve socio-culturele vereniging. Dit educatieve luik blijven we altijd in de verf zetten.

We werken voor deze tweede editie van het BelBos samen met o.a. Recupel, Sims, vzw Den Azalee, ’t Rad, Kringwinkel Merksem. OVAM begeleidt ons doorheen het doolhof van de afvalwetgeving.

Enkele cijfers?

De eerste BelBosactie bracht 120 Curieusafdelingen over het hele land in beweging.
Samen zetten ze 500 lokale acties op touw en zamelden ze 9386 gsm’s in.
Daarmee plantten we 10 000 bomen (= 10 voetbalvelden).
De eerste 7 BelBossen kan je vinden in Oostende, Kortrijk, Ieper, Wachtebeke, Herent, Kasterlee, Dilsen-Stokkem.

Voor de tweede BelBosactie mikken we opnieuw op minstens 1 bos per provincie.
De lokale inzamelacties kan je vinden op www.belbos.be (website wordt constant aangevuld).